Wykład 17 Gazometria i rkz, medycyna, II rok, patofizjologia, wykłady, wykłady 2012-2013
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
gazometria i rkz
Dr hab. n. med. Piotr Białasiewicz
analiza rkz
zmienne mierzone:
P
a
O
2
, P
a
CO
2
i pH (wszystkie inne wyliczane)
wartości pH <6.9 i > 7.8 – niezgodne z życiem
pH zależy od H
2
CO
2
(PaCO
2
) i HCO
3
-
nerki
[HCO
3
-
]
[HCO
3
-
]
PaCO
2
x 0.03
pH = 6.1 + log
= 24 / 1.2 = 20
PaCO
2
x 0.03
płuca
pH
7.35 – 7.45
[H
+
] – 3.5 – 4.5 x 10
-8
dzienna produkcja [H
+
] ok. 80 mM (mEq)
nielotne kwasy – nie mogą być usunięte przez
płuca
3 linie obrony:
bufory: węglanowy, fosforanowy (głównie
wewnątrzkomórkowo), Hb, białka
hipo- / hiperwentylacja
nerki
1
uproszczona analiza
zmienne mierzone:
P
a
O
2
, P
a
CO
2
i pH (wszystkie inne wyliczane)
[HCO
3
-
]:
[HCO
3
-
]= 24 x PaCO
2
/ [H
+
] = 24 x 40 mmHg / 40 nM = 24 mEq/L
wymiana gazowa
P
a
O
2
P
a
CO
2
pH
RKZ
3 linie obrony
bufory
wodorowęglany, Hb
wentylacja – zmiana PaCO
2
ośrodek oddechowy
nerki
odzyskiwanie HCO
3
-
kwaśność miareczkowa
produkcja jonu amonowego
rola wentylacji w utrzymaniu pH
brak wentylacji
gaz
gaz
+ 1mM HCl
HCO
3
-
= 24
pH = 7.4
PaCO
2
= 40
↓HCO
3
-
=
23
↓
pH =
7.1
nPaCO
2
=
73
[HCO
3
-
]
PaCO
2
x 0.03
[HCO
3
-
]
[HCO
3
-
]
[HCO
3
-
]
H
2
CO
3
= (PaCO
2
x 0.03) +1 = 0.03 x nPaCO
2
nPaCO2 = 73
= 24 / 1.2 = 20
= 24 / 1.2 = 20
= 24 / 1.2 = 20
= 24 / 1.2 = 20
PaCO
2
x 0.03
PaCO
2
x 0.03
[HCO
3
-
]
pH = 6.1 + log 20 = 7.4
= 23 / 2.2 = 20
PaCO
2
x 0.03
pH = 6.1 + log 10.5 = 7.1
2
rola wentylacji w utrzymaniu pH
wentylacja
gaz
gaz
+ 1mM HCl
HCO
3
-
= 24
pH = 7.4
PaCO
2
= 40
↓HCO
3
-
=
23
↓
pH =
7.38
nPaCO
2
=
40
[HCO
3
-
]
PaCO
2
x 0.03
= 24 / 1.2 = 20
pH = 6.1 + log 19.2 = 7.38
pH = 6.1 + log 20 = 7.4
proste zaburzenia rkz
pH < 7.35
pH > 7.45
PaCO
2
> 45
PaCO
2
< 35
PaCO
2
> 45
PaCO
2
< 35
kwasica
oddechowa
kwasica
metaboliczna
zasadowica
metaboliczna
zasadowica
oddechowa
rkz - nomogram
3
rkz – nomogram – inne ujęcie
kwasica oddechowa = hipowentylacja
hipowentylacja ośrodkowa:
uszkodzenie lub dysfunkcyjny ośrodek oddechowy
np. pierwotny zespół hipowentylacji pęcherzykowej
-klątwa Ondyny
dysfunkcja „tłoka”:
np. otyłość, deformacje klatki piersiowej,
porażenie przepony, miastenia
↑ PaCO
2
↓pH
choroby płuc (zaburzony V/Q):
np. niedodma, zapalenie płuc
objawy kwasicy oddechowej
ostre (oun):
splątanie, pobudzenie, objawy psychotyczne,
obrzęk mózgu, śpiączka – rozszerzenie tętnic
mózgowych (szybko narastająca hiperkapnia)
przewlekłe (oun):
bóle głowy, zaburzenia osobowości, senność
dzienna (obturacyjny bezdech senny, zespoły
hipowentylacji)
4
przypadek kliniczny 1
46 letni pacjent przyjęty
z powodu bólu w klatce piersiowej
b. fizykalne: m.c.- 136 kg, wzrost-171 cm, BMI=47
HR-86/’, BP 150/95, RR-12/’, szmer pęcherzykowy prawidłowy
sinica
gazometria
PaO
2
– 73 mmHg
PaCO
2
– 54 mmHg
pH = 7.35
HCO
3
-
–
29mEq/L
b. laboratoryjne: Hb-18 g/dL
przypadek kliniczny 1 c.d.
↓pH i hiperkapnia – hipowentylacja
przewlekła kwasica oddechowa
kompensacyjna zasadowica metaboliczna
gazometria
PaO
2
– 73 mmHg
PaCO
2
– 54 mmHg
pH = 7.35
HCO
3
-
-29mEq/L
hipoksemia:
efekt tylko hipowentylacji, czy zaburzeń (V/Q)?
P
A
O
2
= 150 – 1.25 x 54 = 83 mmHg
P
A
O
2
–PaO
2
= 10
wniosek: hipoksemia wynikiem izolowanej hipowentylacji
przypadek kliniczny 2
46 letni pacjent przyjęty
z powodu bólu w klatce piersiowej,
gorączki i kaszlu
b. fizykalne: m.c.- 136 kg, wzrost-171 cm, BMI=47
HR-86/’, BP 150/95, RR-12/’, liczne obustronne trzeszczenia (rzężenia)
sinica
gazometria
PaO
2
– 55 mmHg
PaCO
2
– 62 mmHg
pH = 7.3
HCO
3
-
–
29mEq/L
b. laboratoryjne: Hb-18 g/dL
leukocytoza: 15 tyś/mm
3
CRP – 4 mg/L
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]