Wykład 06, Środowisko pracy wykłady
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Ergonomia – wykład 6
Materialne warunki pracy
- promieniowanie
dr Katarzyna Lis
www.katarzynalis.pl
Energia promieniowania
to cząstki składające się
z 2 protonów i 2 neutronów o niewielkim zasięgu
10 cm w powietrzu, moŜe odchylać się w polu
magnetycznym magnesu
¡
Promieniowanie
a
to elektrony, ich zasięg
w powietrzu wynosi 10 m. Magnes odchyla je
mocniej i w stronę przeciwną niŜ
a
¡
Promieniowanie
b
promieniowanie
elektromagnetyczne
-
rozchodzi się po liniach
prostych z prędkością światła, nie poddaje się
działaniu magnesu.
g
1
¡
Promieniowanie
a
b
g
papier
plexiglas
beton
Jednostki promieniowania
¡
Dawka pochłaniana
promieniowania to energia
promieniowania pochłaniana w czasie.
Jednostka to grej [Gy], dawniej [rad].
¡
Moc dawki pochłaniane
j to przyrost dawki w
jednostce czasu nie większej od jednej godziny.
Jednostka to [cGy/h].
¡
Równowa
Ŝ
nik dawki
to stopień pochłaniania
energii przez Ŝywy organizm z uwzględnieniem
skutków biologicznych. Jednostka to siwert [Sv].
2
Biologiczne skutki promieniowania:
somatyczne:
¡
wczesne: choroba popromienna, miejscowe
uszkodzenie skóry
¡
odległe: zmęczenie soczewek i zaćma,
aberracje chromosomowe w komórkach
somatycznych, nowotwory złośliwe, niepłodność,
zahamowanie wzrostu i rozwoju
genetyczne:
¡
mutacje genetyczne
¡
aberracje chromosomów w komórkach
rozrodczych
Ochrona radiologiczna polega na zapobieganiu
nie raz bardzo prostymi sposobami i
ś
rodkami
technicznymi zb
ę
dnemu promieniowaniu, np.:
¡
unikanie zbędnego promieniowania
¡
niepodejmowanie w warunkach
zagroŜenia promieniowaniem prac zbyt
ryzykownych, nad którymi moŜna utracić
kontrolę
¡
ograniczyć pracę, aby dawka
promieniowania była moŜliwie najmniejsza
3
Charakterystyka promieniowania laserowego
Promieniowanie laserowe –promieniowanie
elektromagnetyczne o długości fali z zakresu
promieniowania optycznego tj. od dalekiego nadfioletu
(UV-C) do dalekiej podczerwieni (IR-C), które
charakteryzuje się:
¡
monochromatycznością,
¡
wysoką spójnością (czasową i przestrzenną),
¡
kierunkowością rozchodzenia się wiązki
¡
moŜliwością uzyskiwania bardzo duŜych gęstości
mocy.
Zasada działania lasera
¡
Dzia
ł
anie lasera polega na wzbudzeniu ośrodka
czynnego promieniowaniem pochodzącym z
innego źród
ł
a, a następnie wyzwoleniu tej
energii w postaci kwantu promieniowania
spójnego
.
4
Stymulowana emisja wymuszona
Foton padaj
ą
cy
Wzbudzony atom
Foton padaj
ą
cy
Foton stymulowany (wymuszony)
o tej samej długo
ś
ci fali,
kierunku i fazie
Rodzaje pracy laserów
Praca ci
ą
gła (D)
Praca impulsowa (I)
0.5 – 10 ms
Constant power
Czas
z modulacj
ą
dobroci
(R)(Q-Switched)
z synchronizacj
ą
modu
(ci
ą
g impulsów) (M)
jednomodowa
(poj. Impuls)
30 fs – 100 ps
1 – 100 ns
Krótsze impulsy – wi
ę
ksze zagro
Ŝ
enia
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]